Sojusz Fallen

Ricko

FASZYZM WŁOSKI

1.Istota pojęcia
Faszyzm - ruch społeczny i ustrój polityczny istniejący od początku lat 20 doc 1943 roku we Włoszech, nazwę tą rozciąga się też na inne ustroje w Europie (Nazizm w Niemczech, Strzałokrzyżowcy na Węgrzech)

2. Narodziny włoskiego faszyzmu
a)Skutki I WŚ (duża ilość ofiar, małe rekompensaty terytorialne, trudności gospodarcze, problemy parlamentarne) powodują wzrost niezadowolenia społecznego, wpływy komunistów, szukanie alternatywy politycznej
b)1919r. - dziennikarz Benito Mussolini organizuje Włoskie Związki Bojowe, na jej bazie powstaje dwa lata później Włoska Partia Faszystowska
c)Plan partii faszystowskiej: powrót do starożytnej świetności imperialnej, zniesienie pluralizmu partyjnego, kult wodza, potępianie komunizmu, w gospodarce zakładał interwencjonizm państwa przy jednoczesnym pozostawieniu gospodarki wolnorynkowej
d)1922r. - rozbudowa bojówek faszystowskich - "Czarnych koszul", marsz na Rzym - otrzymanie od króla misji stworzenie nowego rządu

3.Budowa państwa autorytarnego
a)Mussolini początkowo na rok uzyskuje urząd dyktatora, przeobrażanie włoskiej sceny politycznej - zwycięstwo w wyborach (70%), mordy polityczne
b)1925r. - Mussolini już jako Duce ogłasza likwidację demokracji parlamentarnej, większość kompetencji przejmuje Wielka Rada Faszystowska, zniesienie wolności obywatelskich
c)System gospodarczy nadzorowany przez państwo - ożywienie gospodarcze, rozszerzona opieka nad rodziną, redukcja bezrobocia
d)Traktat laterański z papiestwem (1929)
e)Niezależna instytucja dworu czy Kościoła powoduje, że Włochy nie były państwem totalitarnym - reżim zwalczał jedynie opozycję, nie stosowano terroru społecznego

4.Polityka zagraniczna i plany ekspansji
a)Chęć stworzenie śródziemnomorskiego imperium, podbicie Etiopii, wsparcie gen. Franco w Hiszpanii, zajęcie Albanii
b)Współpraca z Niemcami, oś Berlin-Rzym-Tokio, pakt antykomiternowski
c)Początkiem końca imperialistycznych planów Mussoliniego była II WŚ, gdzie Włosi musieli ustępować pola Niemcom, sam Mussolini przypłacił wojnę śmiercią w 1943r.

NAZIZM NIEMIECKI

1.Początki ruchu narodowosocjalistycznego w Niemczech (1919-1932)
a)Problemy na niemieckiej scenie politycznej, często walki przenosiły się z parlamentu na ulice, ścieranie się komunistów z socjalistami
b)1920r. powstanie w Bawarii Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP) z Adolfem Hitlerem na czele, skupiało przeciwników postanowień traktatu wersalskiego, w 1923r. podjęto próbę przeprowadzenia zamachu stanu - nieudaną, przez co Hitler i inni trafili do więzienia
c)W więzieniu Hitler pisze książkę "Mein Kampf" będącą podstawą programową jego przyszłego państwa, podstawowe cele to m.in: walka o przestrzeń życiową, segregacja rasowa, stworzenie rasy dominującej, cechy antysemickie i antykomunistyczne
d)Nowe warunki polityczne w Niemczech stworzył "wielki kryzys" , wzrosło poparcie dla komunistów, elity popierają NSDAP, szybki awans polityczny - wybory 1928-1932 z 3% do 33%, główny pretendent do tworzenia rządu

2.Początek władzy nazistowskiej w Niemczech
a)I 1933 - prezydent Paul Von Hindenburg powierza misję tworzenia rządu Hitlerowi
b)Spalenie Reichstagu - winą obarczeni komuniści, nowe wybory - 44% dla NSDAP
c)Likwidacja pluralizmu partyjnego, autonomii krajów związkowych, powołanie III Rzeszy, po śmierci Hindenburga Hitler skupia w ręce funkcję prezydenta i kanclerza - tworzy urząd Fuhrera (wodza)
d)Rozprawienie się z opozycją w NSDAP - "Noc Długich Noży" - wymordowanie kadry kierowniczej SA (Oddziałów szturmowych) konkurencyjnej dla SS i Wermachtu
e)Wprowadzenie"Ustaw norymberskich" ustawiających segregację rasową, Noc Kryształowa (1938), rozbudowa sieci obozów koncentracyjnych
f)Sprawna propaganda (Goebbels), system państwa policyjnego, rozbudowa SS i Gestapo, wizja dominacji w Europie
g)Akceptacja nowego ustroju, likwidacja bezrobocia, zbrojenia

STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE W II POŁ LAT 30

a)Polityka zagraniczna Niemiec - sukces plebiscytowy w Zagłębiu Saary, wypowiedzenie układu reńskiego, układ morski z Wielką Brytanią
b)1936r - wkroczenie do zdemilitaryzowanej Nadrenii, zmniejszenie bezpieczeństwa Francji
c)Utworzenie Osi Berlin-Rzym-Tokio, pomoc gen. Franco w czasie hiszpańskiej wojny domowej, polityka appeasementu (ugłaskania) Niemiec
d)III 1938 - Ansluss Austrii, włączenie Austrii do Rzeszy
e)Kryzys sudecki - sudeccy Niemcy chcą się przyłączyć do Rzeszy, konferencja w Monachium, Wielka Brytania i Francja popierają niemieckie żądania, utrata Sudetów przez Czechosłowację, która niedługo zupełnie się rozpadła - Słowację przejęli faszyści z ks. Tiso na czele
f)Ultimatum skierowane do Polski - WM Gdańsk ma być przyłączone do Rzeszy, budowa autostrady do Prus - pretekst do kolejnego kryzysu
g)Próba państwa zachodnich wciągnięcia ZSRR do europejskiego układu zachowania ładu
h)23 VIII 1939 - Pakt o nieagresji - Ribbentrop-Mołotow, uzgodnienie podziału terytorialnego Polski i państwa bałtyckich
i)Agresywna w skuteczna polityka zagraniczna III Rzeszy, zawierane sojusze (Pakt Stalowy z Włochami, Pakt Ribbentrop-Mołotow z ZSRR) oraz brak zdecydowania państw zachodnich doprowadziły do wybuchu II WŚ